Τι είναι ουλίτιδα;

Είναι μια φλεγμονώδης αντίδραση των ούλων, που οφείλεται κυρίως σε τοπικά ερεθιστικά αίτια. Τα συνήθη αίτια αυτά είναι η συσσώρευση της οδοντικής πλάκας και πέτρας (τρυγίας) στην επιφάνεια των δοντιών. Οδοντική πλάκα είναι το προϊόν ζύμωσης των τροφών από τα μικρόβια της στοματικής κοιλότητας. Όταν η οδοντική πλάκα ενασβεστιωθεί από τα άλατα του σάλιου, μετατρέπεται σε οδοντική πέτρα ή τρυγία. Ιατρογενείς παράγοντες μπορούν επίσης να προκαλέσουν ουλίτιδα, όπως γέφυρες με κακή εφαρμογή και κακοφτιαγμένα σφραγίσματα. Τα ούλα που έχουν ουλίτιδα αιμορραγούν, είναι επώδυνα στο βούρτσισμα και μπορεί να εμφανίσουν οίδημα. Η αναπνοή είναι κάποιες φορές δύσοσμη εξαιτίας της συσσώρευσης υπολειμμάτων τροφών στα μεσοδόντια διαστήματα.

Η κλασική οδοντιατρική συστήνει την αφαίρεση της οδοντικής πλάκας και πέτρας από την επιφάνεια των δοντιών και την εκπαίδευση του ασθενούς, ώστε να διατηρεί το στόμα του καθαρό με τη βοήθεια της οδοντόκρεμας, της οδοντόβουρτσας και του στοματικού διαλύματος.

Τι είναι περιοδοντοπάθεια;

Αν η ουλίτιδα αφαιρεθεί αθεράπευτη μπορεί σε πολλές περιπτώσεις να εξελιχθεί σε περιοδοντοπάθεια. Η φλεγμονή επεκτείνεται από τα ούλα στους υποκείμενους ιστούς που είναι τα οστά των γνάθων που στηρίζουν τα δόντια. Τα τελευταία αρχίζουν να καταστρέφονται, τα δόντια αρχίζουν να κουνιούνται και πονάνε κατά τη μάσηση. 

Γύρω από τα δόντια που πάσχουν μπορεί να εμφανιστούν αποστήματα. Τα ούλα παρουσιάζουν έντονη ερυθρότητα, αιμορραγία και πόνο κατά το βούρτσισμα. Η δυσοσμία του στόματος είναι συνήθως ιδιαίτερα έντονη. Σε πολλούς ασθενείς τα παραπάνω συμπτώματα λείπουν, η νόσος περνάει απαρατήρητη και εξελίσσεται αργά μέσα στο χρόνο. Η καταστροφή των οστών που είναι η φυσική εξέλιξη της νόσου, προκαλεί τελικά την απόπτωση των δοντιών.

Η κλασική οδοντιατρική προτείνει την αφαίρεση της οδοντικής πέτρας από τα δόντια και την απόξεση των ριζών των δοντιών με ειδικά εργαλεία και συσκευή υπερήχων. Σε περιπτώσεις που υπάρχει μεγάλη οστική καταστροφή ακολουθούνται ειδικές μικροχειρουργικές τεχνικές με σκοπό να αναγεννηθεί το οστό που έχει χαθεί και τα δόντια να σταματήσουν να κουνιούνται. Τα συνήθη βιοϋλικά που χρησιμοποιούνται για την ανάπλαση των χαμένων οστών είναι οστικά μοσχεύματα, εμβρυϊκές πρωτεΐνες και μεμβράνες κολλαγόνου.

Η ομοιοπαθητική θεώρηση των νόσων του περιοδοντίου (ουλίτιδα – περιοδοντοπάθεια)

Η κλασική οδοντιατρική θεωρεί τις παραπάνω νόσους ως τοπικές στοματικές φλεγμονές, που χρειάζονται τοπική θεραπεία, με ταυτόχρονη (σε σοβαρές περιπτώσεις) λήψη αντιβιοθεραπείας. Δεν λαμβάνει υπόψη ότι για να εκδηλωθεί οποιαδήποτε φλεγμονή στον οργανισμό πρέπει η άμυνα του αρρώστου να είναι εξασθενημένη, καθώς μόνο τότε οι μικροβιακοί παράγοντες της οδοντικής πλάκας θα βρουν το κατάλληλο έδαφος για την εμφάνιση της νόσου. Έτσι, ένας ασθενής με λίγη οδοντική πλάκα και εξασθενημένο αμυντικό σύστημα θα εκδηλώσει τη νόσο σε σοβαρή μορφή, ενώ ένας ασθενής με ισχυρό αμυντικό σύστημα και την ίδια ποσότητα οδοντικής πλάκας θα εμφανίσει τη νόσο σε ηπιότερο βαθμό ή δεν θα νοσήσει καθόλου. Θεωρούμε, στην Ομοιοπαθητική, ότι μια νόσος δεν είναι τίποτα άλλο από μια εκδήλωση ενός συνόλου συμπτωμάτων σε έναν δεδομένο οργανισμό. Αν η νόσος του περιοδοντίου οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στη δύναμη του μικροβιακού παράγοντα που περιέχεται στην οδοντική πλάκαπέτρα, θα σταματήσει και δεν θα επανεμφανιστεί με την ολοκλήρωση της αποτρύγωσης, της απόξεσης και τη διδασκαλία της στοματικής υγιεινής. Αν όμως η νόσος είναι αποτέλεσμα ενός εξασθενημένου αμυντικού συστήματος θα επανεμφανιστεί σύντομα μετά το τέλος της κλασικής οδοντιατρικής θεραπείας. Αυτό που θα δώσει απάντηση στην πραγματική αιτιολογία της νόσου θα είναι η κλινική παρατήρηση του ασθενούς. Ο ομοιοπαθητικός οδοντίατρος πρέπει να αποκτήσει μια καθαρή εικόνα της εξέλιξης της νόσου παρατηρώντας αν η τελευταία έχει την τάση να επανεμφανιστεί. Η κλινική παρατήρηση θα απαντήσει στο ερώτημα αν η ουλίτιδα ή η περιοδοντοπάθεια του ασθενούς είναι μια τοπική φλεγμονώδης αντίδραση των ούλων και του υποκείμενου οστού ή αποτελεί εκδήλωση ενός εξασθενημένου αμυντικού συστήματος – μιας χρόνιας διαταραχής της υγείας, που βρίσκει εκτόνωση στην ανάπτυξη φλεγμονής στους ουλικούς – οστικούς ιστούς. Στην 25χρονη εξάσκηση του οδοντιατρικού επαγγέλματος είδαμε να εκδηλώνονται σοβαρές βλάβες στα ούλα και στα οστά σε ασθενείς με καλή στοματική υγιεινή. Η αιτία της νόσου οφειλόταν σε τέτοιες περιπτώσεις σε παράγοντες εντελώς άσχετους με τη στοματική υγιεινή. Ένας χωρισμός, μια ερωτική ή επαγγελματική απογοήτευση, ο καταπιεσμένος θυμός, η θεραπεία με αντιβίωση και κορτικοστεροειδή δερματικών και αναπνευστικών προβλημάτων και διάφορες ανάλογες αιτίες μπορούν να οδηγήσουν σε εμφάνιση των νόσων του περιοδοντίου.

Ακολουθεί κλινικό παράδειγμα εμφάνισης σοβαρής ελκονεκρωτικής ουλίτιδας για την κατανόηση της ανάγκης ολίστικής θεώρησης των νόσων του περιοδοντίου.

Το 2008 εμφανίστηκε στο ιατρείο μου ένας 40χρονος επιχειρηματίας με σοβαρή ελκονεκρωτική ουλίτιδα (είναι μια από τις πιο σοβαρές εκδηλώσεις της νόσου του περιοδοντίου). Τα ούλα ήταν κατεστραμμένα, πολύ αιμορραγικά, εμφάνιζαν έλκη και το υποκείμενο οστό είχε διαπυηθεί, το πύον είχε κίτρινο χρώμα και ήταν εξαιρετικά δύσοσμο και το 60% του οστού είχε χαθεί. Όταν συγκρίναμε τις ακτινογραφίες που έγιναν πριν την εμφάνιση της νόσου, με αυτές μετά την εμφάνιση της νόσου, είδαμε ότι η νόσος είχε ουσιαστικά εκδηλωθεί τους τελευταίους 4 μήνες και ήταν εξαιρετικά επιθετική και καταστρεπτική για τα ούλα και τα οστά των γνάθων. Το πρώτο πράγμα που θα έκανε ένας κλασικός οδοντίατρος θα ήταν η χορήγηση ισχυρής αντιβίωσης για να σταματήσει την οξεία φάση της νόσου, ώστε στη συνέχεια να προχωρήσει στην αφαίρεση της οδοντικής πλάκας – πέτρας και αργότερα στη χειρουργική αναγέννηση των χαμένων ούλων και οστών. Παίρνοντας ένα λεπτομερές ομοιοπαθητικό ιστορικό μάθαμε ότι η ελκωνεκρωτική ουλίτιδα άρχισε ένα μήνα μετά από τη θεραπεία του ρευματικού πυρετού, που είχε εκδηλωθεί με πόνο και οίδημα των αρθρώσεων των γονάτων. Η θεραπεία αυτή διήρκησε 3 μήνες και περιλάμβανε ισχυρή αντιβιοτική θεραπεία και παράλληλη χορήγηση κορτικοστεροειδών. Έτσι δεν προσπαθήσαμε να καταπιέσουμε-θεραπεύσουμε τη νόσο των ούλων με ισχυρή αντιβίωση, αλλά χορηγήσαμε στον ασθενή το ομοιοπαθητικό φάρμακο που ταίριαζε στα συμπτώματά του (Mercurius cyanatous 200CH). Δώσαμε το φάρμακο αυτό στηριζόμενοι στα παρακάτω συμπτώματα:

α) στην τοπική εικόνα της νόσου: Έλκη (σύμπτωμα κλειδί για την επιλογή του συγκεκριμένου άλατος του MERCURIUS), υπερσιαλόρροια, δυσοσμία, διαπύηση, μεγάλη αιμορραγία, μεταλλική γεύση στο στόμα,
β) στη γενική εικόνα της υγείας του ασθενή: Ήταν εξασθενημένος και είχε πόνους στα οστά το βράδυ,
γ) στο ψυχολογικό του προφίλ: Δικτατορικός χαρακτήρας, υποψιαζόταν τους συνεργάτες του και ήθελε πάντα να επιβάλλει τη γνώμη του. Όταν κάποιος του έφερνε αντίρρηση στη γενική συνέλευση των μετόχων της εταιρείας του, έκανε σκέψεις ότι κάποια ίντριγκα ετοιμάζεται πίσω από την πλάτη του.

Μέσα σε 4 μέρες η νόσος υποχώρησε σε μεγάλο βαθμό. Τα ούλα ήταν ελάχιστα αιμορραγικά, η δυσοσμία και η διαπύηση είχαν εξαφανιστεί και η ψυχολογική κατάσταση του ασθενή είχε βελτιωθεί.

Τότε λοιπόν, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στην κλασική περιοδοντική θεραπεία. Αφαιρέσαμε την πέτρα από τα δόντια, κάναμε απόξεση των ριζών τους, διδάξαμε στον ασθενή σωστή στοματική υγιεινή και αναγεννήσαμε το χαμένο οστό και τα κατεστραμμένα ούλα με οστικά μοσχεύματα και έκχυση εμβρυϊκών πρωτεϊνών. Η νόσος δεν επανεμφανίστηκε εδώ και ένα χρόνο. Ο ασθενής συνέχισε μαζί μας την Ομοιοπαθητική του θεραπεία αποκαλύπτοντας στοιχεία και γεγονότα της ζωή του που τον οδήγησαν στην ελκωνεκρωτική ουλίτιδα. Το ιστορικό του αποκάλυψε ότι μετά τη διάλυση της πρώτης εταιρείας που είχε το 1996 εκδήλωσε αλλεργικό έκζεμα στην βουβωνική χώρα, που είχε έντονο κόκκινο χρώμα με αίσθημα καψίματος και βρογχικό άσθμα, που ήταν χειρότερα με την υγρασία και συνοδεύονταν με βραδινό βήχα με δύσοσμες εκκρίσεις. Μέχρι το 2006 έκανε επαναλαμβανόμενες αγωγές με κορτικοστεροειδή και αντιβίωση, ώσπου στο τέλος του 2006 το άσθμα και το έκζεμα εξαφανίστηκαν. Ο ίδιος αναφέρει ότι η ζωή του όλα αυτά τα χρόνια ήταν γεμάτη στρες και συνεχείς δικαστικούς αγώνες με τους οικονομικούς του αντιπάλους. Δύο μόλις χρόνια μετά τη θεραπεία του άσθματος και του εκζέματος εκδηλώθηκε ο ρευματικός πυρετός και τρεις μήνες μετά από τη θεραπεία του τελευταίου, με ισχυρή αντιβίωση, εκδηλώθηκε η ελκωνεκρωτική ουλίτιδα. (Το φάρμακο που συνταγογραφήθηκε μετά το Mercurius cyanatous ήταν το MERCURIUS SOLIBILIS 200).

Τα συμπεράσματά μου μετά από 25 χρόνια εφαρμογής της
Ομοιοπαθητικής στη θεραπεία της ουλίτιδας και της περιοδοντοπάθειας:

Η ουλίτιδα και η περιοδοντοπάθεια πρέπει να παρακολουθούνται μέσα στο βάθος του χρόνου, ώστε ο θεράπων ιατρός να αξιολογεί αν το πρόβλημα οφείλεται σε μια τοπική ή γενική διαταραχή της υγείας του ασθενή του.
Ο ομοιοπαθητικός οδοντίατρος μπορεί να θεραπεύσει τον ασθενή του με τις κλασικές οδοντιατρικές πρακτικές (απόξεση-αποτρύγωση, χειρουργική αναγέννηση οστών) και παράλληλα να ενδυναμώσει το αμυντικό σύστημα του ασθενή του με τη χρήση ομοιοπαθητικών και φυτοθεραπευτικών φαρμάκων, ώστε η νόσος να μην επανεμφανιστεί. Μπορεί ακόμα ο ομοιοπαθητικός οδοντίατρος –βασιζόμενος στην ολιστική αντιμετώπιση της νόσου σύμφωνα με τον Χάνεμαν- να διακρίνει μήπως η νόσος των ούλων δεν οφείλεται σε τοπικούς παράγοντες (μικρόβια της οδοντικής πλάκας – πέτρας), αλλά είναι η εκδήλωση μιας γενικής διαταραχής του οργανισμού που δίνει παθολογικά συμπτώματα στη στοματική κοιλότητα. Παραδείγματα υπάρχουν πολλά, αλλά το πιο κοινό είναι η εμφάνιση αιμορραγικής ουλίτιδας σε άτομα που έχουν υποδειγματική στοματική υγιεινή. Αν σε έναν τέτοιο ασθενή δοθεί αντιβίωση ή μια οδοντόκρεμα που σταματάει την αιμορραγία, το μόνο που θα πετύχουμε είναι η καταπίεση της αιμορραγίας, που έχει αιτία π.χ. το στρες ή καταπιεσμένο θυμό. Άτομα που ανταποκρίνονται σε φάρμακα, όπως τα Sulphur, Phosphorus, Staphysagria, Platina, Paladium, Aurum, Mercurius solubilis, Ferrum sulphuricum έχουν συχνές εκδηλώσεις αιμορραγικής ουλίτιδας.